[ενδεικτική μετάφραση στα νεοελληνικά]

Ότι, λοιπόν, είναι χρήσιμο να γυμναζόμαστε και με συγκεκριμένο τρόπο είναι φανερό σε όλους (μέχρι την εφηβεία πρέπει να ασχολούμαστε με ελαφρότερη γυμναστική, χωρίς επιβεβλημένη διατροφή και περιορίζοντας τις καταπονήσεις για να μην εμποδίζεται η ανάπτυξη.

Σημαντική ένδειξη ότι μπορεί να έχουν αυτό το αποτέλεσμα (παρεμπόδιση ανάπτυξης) είναι ότι στους Ολυμπιονίκες κάποιος θα μπορούσε να βρει μόλις δυο-τρεις που έχουν νικήσει οι ίδιοι σαν άνδρες και σαν νέοι, επειδή ασκούμενοι ως νέοι μειώνουν τη δύναμή τους εξαιτίας των αναγκαστικών γυμνασίων. Όταν από την εφηβεία για τρία χρόνια γίνουν άλλα μαθήματα, τότε ταιριάζει να κοπιάσει και να κάνει σκληρή δίαιτα κατά τα επόμενα χρόνια. Γιατί δεν πρέπει να καταπονείται κάποιος ταυτόχρονα σωματικά και πνευματικά. Είναι φυσικό καθεμιά από τις δύο προσπάθειες να οδηγεί σε αντίθετα αποτελέσματα, εμποδίζοντας ο σωματικός κόπος την σκέψη και ο πνευματικός κόπος το σώμα.

Πολιτικά 1338b40-1339a11

ὅτι μὲν οὖν χρηστέον τῇ γυμναστικῇ, καὶ πῶς χρηστέον, ὁμολογούμενόν ἐστιν (μέχρι μὲν γὰρ ἥβης κουφότερα γυμνάσια προσοιστέον, τὴν βίαιον τροφὴν καὶ τοὺς πρὸς ἀνάγκην πόνους ἀπείργοντας, ἵνα μηθὲν ἐμπόδιον ᾖ πρὸς τὴν αὔξησιν·

σημεῖον γὰρ οὐ μικρὸν ὅτι δύνανται τοῦτο παρασκευάζειν, ἐν γὰρ τοῖς Ὀλυμπιονίκαις δύο τις ἂν ἢ τρεῖς εὕροι τοὺς αὐτοὺς νενικηκότας ἄνδρας τε καὶ παῖδας, διὰ τὸ νέους ἀσκοῦντας ἀφαιρεῖσθαι τὴν δύναμιν ὑπὸ τῶν ἀναγκαίων γυμνασίων· ὅταν δ᾽ ἀφ᾽ ἥβης ἔτη τρία πρὸς τοῖς ἄλλοις μαθήμασι γένωνται, τότε ἁρμόττει καὶ τοῖς πόνοις καὶ ταῖς ἀναγκοφαγίαις καταλαμβάνειν τὴν ἐχομένην ἡλικίαν· ἅμα γὰρ τῇ τε διανοίᾳ καὶ τῷ σώματι διαπονεῖν οὐ δεῖ, τοὐναντίον γὰρ ἑκάτερος ἀπεργάζεσθαι πέφυκε τῶν πόνων, ἐμποδίζων ὁ μὲν τοῦ σώματος πόνος τὴν διάνοιαν ὁ δὲ ταύτης τὸ σῶμα).